آموزشی, اطلاعات

بهترین کیفیت سی بی سی تی

بهترین کیفیت سی بی سی تی ; drbooshehri.com

معیار بهترین کیفیت سی بی سی تی چیست؟

بهترین کیفیت سی بی سی تی؛ به طور کلی کیفیت تصویر در رادیولوژی با این معیار سنجیده می شود که چقدر جزییات تصویر قابل درک و تفکیک می باشند و در نهایت می توانند به تشخیص درست کمک کنند. به همان اندازه که یک گرافی با کیفیت تشخیص را آسان می سازد یک تصویر بی کیفیت می تواند باعث عدم تشخیص یا تشخیص اشتباه بیماری شود.

کیفیت تصویر همواره به عنوان یک ویژگی نسبی بیان می شود که به فاکتور های مختلفی بستگی دارد. همچنین باید توجه شود که در رادیولوژی همواره بین دوز جذبی بیمار و کیفیت تصویر یک موازنه برقرار است. یعنی در مواقعی امکان تهیه تصاویر با کیفیت تر از بیمار به قیمت افزایش دوز وجود دارد اما باید دوز اشعه وارد شده به بیمار توجیه تشخیصی داشته باشد. به همین منظور ما به خصوص در کودکان سعی می کنیم با استفاده از پروتکل های ultra low dose و low dose تا حد امکان با مقدار دوز کم به اطلاعات تشخیصی مورد نظر پزشک دست پیدا کنیم.

مقاله مرتبط: رادیولوژی دندان کودکان

با استفاده از سامانه نوبت دهی غیر حضوری، می توانید به راحتی و از طریق کلیک بر روی دکمه زیر، در مرکز تصویری برداری دهان، فک و صورت دکتر بوشهری نوبت خود را دریافت نمایید.

برای بررسی کیفیت تصویر با دو دسته فاکتور ها سر و کار داریم. دسته اول فاکتور هایی هستند که تحت کنترل تکنسین تصویر برداری هستند مثل شرایط تنظیمی تابش، پروتکل انتخابی، کیفیت دستگاه و دیتکتور، نحوه پوزیشن بیمار در دستگاه و … دسته دوم فاکتور هایی هستند که تحت کنترل کارشناس نمی باشند و به شرایط بیمار و میزان همکاری او در حین تصویر برداری بستگی دارند.در برخی موارد شرایط جسمی بیمار، سن، کنتراست ذاتی و دیگر شرایط خاص محدودیت هایی را برای تصویربرداری به وجود می آورند بنابراین بررسی کیفیت یک امر نسبی است که باید نسبت به شرایط بیمارو شرایط امکان پذیر تصویر برداری سنجیده شود.

فاکتور های بررسی کیفیت تصویر

1- نحوه قرارگیری بیمار ( Positioning )

نحوه قرار گرفتن بیمار اهمیت زیادی در به تصویر کشیدن آناتومی مورد نظر دارد. راحتی بیمار در هنگام قرار گرفتن در دستگاه می تواند از حرکات اضافی،motion artifact  و محو شدگی تصویر جلوگیری کند. علاوه بر آن به طور کلی هرچه آناتومی مورد نظر ما بیشتر به isocenter  نزدیک تر باشد از رزولوشن بیشتری برخوردار خواهد بود.

بهترین کیفیت سی بی سی تی; نحوه قرارگیری بیمار; drbooshehri.com
2- Noise

نویز در توموگرافی کامپیوتری  و سی بی سی تی به معنای یک تغییر نا  خواسته در محاسبه مقادیر پیکسل در یک تصویر همگن است  که به صورت دانه های ریز در تصویر ظاهر می شود. پرتو های پراکنده و یا کم بودن میلی آمپر mA می تواند از دلایل ایجاد نویز در تصویر باشد.

بهترین کیفیت سی بی سی تی; نویز; drbooshehri.com
تصویر a نویز بیشتری دارد که به صورت دانه های ریز در تصویر مشاهده می کنید.
3- رزولوشن
بهترین کیفیت سی بی سی تی; رزولوشن; drbooshehri.com

رزولوشن شامل 

Temporal resolution مربوط به تصویربرداری های داینامیک و real time مثل سونوگرافی- فلوروسکوپی و cardiac ct می باشد و در تصویربرداری های فک  صورت که ما با ارگان های استاتیک سر و کار داریمspatial resolution  و contrast resolution  حایز اهمیت است.

Contrast resolution به توانایی متمایز نشان دادن دو جسم با چگالی مشابه گفته می شود به این منظور برای اینکه ما بتوانیم ساختار های مشابه از نظر رنگ و دانسیته را با طیف متفاوتی از رنگ خاکستری در تصویر مشاهده کنیم و آن ها را متمایز از هم ببینیم.

بهترین کیفیت سی بی سی تی; رزولوشن1; drbooshehri.com
بهترین کیفیت سی بی سی تی; رزولوشن2; drbooshehri.com

کنتراست رزولوشن توسط نویز محدود می شود. ارتباط نزدیکی با شرایط تابش تنظیمی (mA-kVp) توسط کارشناس دارد. اما همواره تعیین کننده ترین عامل کنتراست ذاتی بافت می باشد.

 

Spatial resolution یا رزولوشن فضایی در رادیولوژی به توانایی یک سیستم تصویربرداری برای تمایز بین دو جسم مجاور اشاره دارد. در تصویربرداری دیجیتال به اندازه پیکسل مورد استفاده بستگی دارد و هرچه اندازه پیکسل های گیرنده تصویر کوچک تر باشد و تعداد ماتریکس پیکسل دیتکتور بیشتر باشد رزولوشن فضایی بهتری خواهیم دشت.

بهترین کیفیت سی بی سی تی; رزولوشن3; drbooshehri.com
در تصویر بالا ازچپ به راست رزولوشن فضایی بهبود پیدا کرده است و مرز میان بافت ها با وضوح بهتری قابل مشاهده هستند.
4- آرتیفکت ها

به طور خاص در CBCT و CT، به هرگونه اختلاف سیستمیک بین داده های عددی در تصویر بازسازی شده و ضریب تضعیف واقعی جسم که باعث کاهش کیفیت تصویر یا ایجاد تصویر نا خواسته می شود آرتیفکت می گویند. آرتیفکت ها اختلاف بین تصویر بازسازی شده و محتوای واقعی سوژه هستند که کیفیت تصاویر سی بی سی تی را کاهش داده و آن ها را از نظر تشخیصی غیرقابل استفاده می کند. چنین ساختار هایی می توانند به دلیل حرکت بیمار، فرآیند دریافت تصویر و بازسازی ایجاد شوند. برای بهینه سازی کیفیت تصویر، شناخت انواع این آرتیفکت ها ضروری است.

بهترین کیفیت سی بی سی تی; آرتفیکت ها1; drbooshehri.com

متداول ترین آرتیفکت درCBCT آرتیفکت های فلزی یا beam hardening  هستند .اجسام فلزی خارجی،  مواد ترمیمی دندان، وسایل ارتودنسی و مواد ترمیمی ریشه از مواردی هستند که ایجاد آرتیفکت فلزی می کنند. به دلیل تراکم بالای این مواد، در پیکسل های اطراف آن ها عدد سی تی افزایش چشمگیری پیدا می کند که تصویری نا واضح در آن قسمت ایجاد می شود.

بهترین کیفیت سی بی سی تی; آرتفیکت ها2; drbooshehri.com

از دیگر آرتیفکت های متداول Motion artifact  می باشد که در افراد مسن و اطفال به دلیل اینکه سخت تر می توانند خود را در طول اسکن بی حرکت نگهدارند بیشتر رخ می دهد. این آرتیفکت به صورت محو شدگی و دوتایی دیده شدن مرز بافت ها نمایان می شود.

در سی بی سی تی به دلیل مخروطی شکل بودن beam اشعه و اسکن حجمی که انجام می شود به آرتیفکت حرکتی نسبت به MDCT ها (Multi Detector CT) که از fan beam استفاده می کنند حساس تر هستند. زیرا حرکت اضافی انجام شده در حسن تصویربرداری کل حجم اسکن را تحت تاثیر قرار می دهد برخلاف MDCT که درصورت حرکت فقط یک یا چند برش دچار محو شدگی می شوند.

 

Ring Artifact به صورت دایره های متحد المرکز که در اطراف محور چرخش به وجود می آیند مشاهده می شود.

بهترین کیفیت سی بی سی تی; آرتفیکت ها3; drbooshehri.com

این آرتیفکت به دلیل کاهش بهره آشکارساز و نیاز دستگاه به کالیبراسیون مجدد رخ می دهد و در این حالت دستگاه نیاز به تعمیر دارد.

 

آرتیفکت ها در سی بی سی تی امروزی رایج هستند. از آنجایی که آرتیفکت ها ممکن است در فرآیند تشخیصی انجام شده در مجموعه داده های سی بی سی تی اختلال ایجاد کنند، هر کاربر باید از حضور آن ها آگاه باشد تا در امر تشخیص دچار اشتباه نشود. در نتیجه، رویکرد های مدرن‌تر تلاش می ‌کنند تا با تکمیل اطلاعات از دست رفته ،مخدوش شده یا نادرست در تصاویر، از خطا های بازسازی جلوگیری کنند. اما همه این ها به قدرت محاسباتی عظیمی نیاز دارند که تا کنون مانع از استفاده آن ها در اسکنر های تجاری در کار های روزمره شده است.

Back to list

Related Posts

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *