علت خراب شدن دندان عقل و روش‌های پیشگیری از عوارض و عفونت

دندان عقل موضوعی است که در این مطلب به طور کامل به آن می پردازیم و در آینده مطالب جدیدتری را به این محتوا اضافه خواهیم کرد تا به رشد آگاهی شما خواننده محترم کمک کند. شما خواهید آموخت که دندان عقل چیست، چرا مستعد خراب شدن و عفونت است و چه روش‌هایی برای پیشگیری و درمان آن وجود دارد. همچنین به سوالات زیر نیز پاسخ داده خواهد شد:

• چگونه دندان‌ عقل نهفته منجر به عفونت می‌شوند؟
• علائم عفونت دندان های عقل چیست؟
• آیا کشیدن دندان عقل همیشه برای جلوگیری از عفونت دندان ضروری است؟

برای اطلاع از تمام این موارد و همچنین دریافت راهکارهای موثر برای پیشگیری و درمان، این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

دندان عقل چیست؟

دندان‌ های عقل، دندان‌های مولر سوم هستند که در انتهای دهان و پشت دندان‌های آسیاب قرار دارند. معمولاً این دندان‌ها در سنین بین 17 تا 25 سالگی رشد می‌کنند. بسیاری از افراد ممکن است فضای کافی برای رشد این دندان‌ها نداشته باشند که منجر به مشکلاتی چون نهفتگی و عفونت می‌شود.

ویژگی‌های دندان عقل

• تعداد دندان‌های عقل: در هر فرد معمولاً چهار دندان عقل وجود دارد؛ دو عدد در فک بالا و دو عدد در فک پایین.
• زمان رشد: این دندان‌ها به طور معمول آخرین دندان‌هایی هستند که در بزرگسالی رشد می‌کنند.
• نقش و کارکرد: دندان‌های عقل زمانی برای جویدن غذاهای سفت مفید بودند، اما با تغییر رژیم‌های غذایی در دوران مدرن، کاربرد آن‌ها به طور محسوسی کاهش یافته است.

علت خراب شدن دندان عقل

دلایل مختلفی می‌توانند باعث خراب شدن دندان‌ عقل شوند. از آنجا که این دندان‌ها در انتهای دهان قرار دارند، تمیز کردن آن‌ها دشوار است که همین موضوع می‌تواند منجر به عفونت و پوسیدگی شود. برخی از دلایل عبارت‌اند از:

1. دشواری در تمیز کردن: موقعیت دندان عقل در انتهای دهان باعث می‌شود که مسواک زدن و استفاده از نخ دندان برای تمیز کردن کامل آن‌ها سخت باشد. همین موضوع به مرور زمان می‌تواند باعث تجمع پلاک و باکتری در اطراف این دندان‌ها شود.
2. نهفتگی دندان های عقل: در بسیاری از موارد، دندان های عقل به‌طور کامل رشد نمی‌کند و در زیر لثه باقی می‌ماند. این وضعیت، که به آن نهفتگی می‌گویند، می‌تواند منجر به التهاب و عفونت شود. به دلیل فضای محدود در فک برای رشد کامل، دندان‌های عقل ممکن است در زوایای نامناسبی رشد کنند و حتی به دندان‌های دیگر فشار وارد کنند.
3. فشار به دندان‌های مجاور: دندان‌ های عقل در صورت رشد ناقص یا نادرست، ممکن است به دندان‌های آسیاب مجاور فشار وارد کنند و آن‌ها را دچار پوسیدگی یا تغییر مکان دهند.

در مطالعه‌ای در سال 2018 مشخص شد که عدم رعایت بهداشت مناسب دهان و موقعیت نادرست دندان‌ های عقل از عوامل اصلی پوسیدگی و عفونت این دندان‌ها هستند. تجمع مواد غذایی و پلاک در اطراف این دندان‌ها به راحتی می‌تواند منجر به رشد باکتری‌ها و در نهایت پوسیدگی شود.

علائم و عوارض عفونت دندان عقل

عفونت‌های دندان عقل می‌توانند به شدت دردناک و ناتوان‌کننده باشند. برخی از شایع‌ترین علائم و عوارض عبارتند از:

1. درد شدید و مستمر: درد ناشی از عفونت دندان های عقل ممکن است به فک و گوش نیز منتشر شود.
2. تورم لثه‌ها: لثه‌های اطراف دندان های عقل ممکن است متورم و ملتهب شوند، که نشان‌دهنده عفونت یا پری‌کورونیت است.
3. بوی بد دهان و طعم نامطبوع: این علائم نشان‌دهنده عفونت باکتریایی هستند که در نتیجه تجمع مواد غذایی و پلاک ایجاد می‌شوند.
4. تب و خستگی: در موارد شدیدتر، عفونت دندان عقل می‌تواند به یک عفونت سیستمیک منجر شده و تب ایجاد کند.

آیا کشیدن دندان عقل همیشه ضروری است؟

کشیدن دندان های عقل همیشه ضروری نیست. اگر دندان عقل به درستی رشد کرده و مشکلی ایجاد نمی‌کند، نیازی به کشیدن آن وجود ندارد. اما در صورتی که دندان عقل نهفته باشد یا باعث عفونت، درد و تورم شود، کشیدن آن به عنوان یک راهکار درمانی موثر توصیه می‌شود.

چگونه دندان‌های عقل نهفته باعث عفونت می‌شوند؟

دندان‌های عقل نهفته، به دندان‌هایی گفته می‌شود که به‌طور کامل از لثه بیرون نیامده‌اند. این وضعیت می‌تواند باعث بروز مشکلاتی مانند پری‌کورونیت شود. وقتی که دندان به‌طور ناقص رشد می‌کند، فضاهای کوچکی بین دندان و لثه ایجاد می‌شود. این فضاها مکان مناسبی برای تجمع پلاک و باکتری‌ها هستند که به سرعت باعث ایجاد عفونت در لثه و دندان می‌شود.

در یک مطالعه دیگر در سال 2010 مشخص شد که عفونت‌های سیستمیک، مانند اندوکاردیت عفونی، می‌توانند به دلیل عفونت‌های درمان‌نشده دندان های عقل به وجود بیایند. این عفونت‌ها باعث ورود باکتری‌ها به جریان خون می‌شوند که می‌تواند عواقب بسیار جدی داشته باشد.

روش‌های درمان عفونت دندان های عقل

برای درمان عفونت دندان عقل، بسته به شدت و نوع عفونت، روش‌های مختلفی وجود دارد:

1. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها: در موارد خفیف، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند تا عفونت از بین برود.
2. دهان‌شویه‌های ضد باکتری: استفاده از دهان‌شویه‌ها می‌تواند به کاهش باکتری‌ها و تمیز نگه داشتن محل عفونت کمک کند.
3. جراحی و کشیدن دندان عقل: در مواردی که عفونت شدید باشد یا دندان نهفته باشد، کشیدن دندان عقل ضروری است. جراحی دندان عقل نه تنها به از بین بردن منبع عفونت کمک می‌کند بلکه از بروز عفونت‌های آینده نیز جلوگیری می‌کند.

روش‌های پیشگیری از عفونت دندان های عقل

برای پیشگیری از عفونت و مشکلات مرتبط با دندان های عقل، چند راهکار اصلی وجود دارد:

1. رعایت بهداشت دهان و دندان: استفاده منظم از مسواک و نخ دندان به تمیز نگه داشتن دندان‌های عقل کمک می‌کند. همچنین، استفاده از دهان‌شویه‌های ضد باکتری توصیه می‌شود.
2. مراجعه منظم به دندان‌پزشک: بررسی‌های دوره‌ای دندان‌پزشک می‌تواند به تشخیص زودهنگام مشکلات دندان های عقل کمک کند و از بروز عفونت‌ها جلوگیری کند.
3. کشیدن دندان عقل قبل از بروز مشکلات: در مواردی که دندان عقل در وضعیت نامناسبی رشد کرده و احتمال بروز عفونت یا مشکلات دیگر وجود دارد، کشیدن پیشگیرانه آن می‌تواند راهکار مناسبی باشد.

مراقبت‌های پس از جراحی دندان های عقل

در صورتی که جراحی دندان عقل انجام داده‌اید، مراقبت‌های بعد از جراحی بسیار حائز اهمیت هستند تا از بروز عفونت جلوگیری شود و فرایند بهبود سریع‌تر انجام شود.

توصیه‌های پس از جراحی:

1. استفاده از کمپرس سرد: این کار به کاهش تورم و درد کمک می‌کند.
2. پرهیز از غذاهای سخت: برای جلوگیری از آسیب به ناحیه جراحی، از خوردن غذاهای سخت یا تند خودداری کنید.
3. شستشو با آب نمک: شستشوی دهان با آب نمک می‌تواند ناحیه جراحی را تمیز و عاری از باکتری نگه دارد.
4. عدم مکیدن یا مصرف نی: استفاده از نی یا مکیدن می‌تواند باعث ایجاد خونریزی و اختلال در فرایند بهبود شود.

انواع حالت‌های خرابی دندان عقل

یادآوری مراجعه به دکتر بوشهری

در نهایت، اگر هر یک از مشکلات مرتبط با دندان عقل که در این مقاله ذکر شد را تجربه می‌کنید، مراجعه به دندان‌پزشک ضروری است. دکتر بوشهری با تجربه فراوان در درمان بیماری های دهان و دندان می‌تواند مشاوره و خدمات لازم را به شما ارائه دهد. برای دریافت نوبت و مشاوره، می‌توانید با مطب دکتر بوشهری تماس بگیرید.