روش های تصویر برداری از لوزه سوم(آدنوئید)

بسیاری از کودکان دچار مشکلات تنفسی، عفونت های مکرر دستگاه تنفس فوقانی و گوش ها و خروپف هنگام خواب هستند؛ یکی از علت های اصلی آن بزرگ شدن بیش از حد لوزه سوم و انسداد راه هوایی است. حتی در بسیاری از موارد، این بزرگ شدن بیش از اندازه، باعث کم شنوایی و یا اختلال در گفتار نیز می شود. در مقاله تصویر برداری از لوزه سوم  قصد داریم در مورد این موضوع و راه های تشخیص آن صحبت کنیم:

• لوزه سوم چیست؟
• هایپرتروفی یا بزرگ شدن بیش از حد آدنوئید
• علائم هایپرتروفی آدنوئید
• تشخیص هایپرتروفی لوزه سوم
• انواع روش های تصویربرداری از لوزه سوم
• رادیوگرافی لترال سفالومتری
• روش CBCT
• رادیوگرافی لترال گردن
• سایر روش ها
• کلام آخر

لوزه سوم یا به اصلاح علمی «آدنوئید» غده‌ای است که در انتهای مجرای تنفسی بینی و بالای حلق قرار دارد.  بعد از تولد، به تدریج اندازه این لوزه افزایش پیدا می کند و در سن 6 الی 7 سالگی به اوج خودش می رسد. پس از 10 سالگی نیز  شروع به تحلیل رفتن می کند.

لوزه سوم به همراه لوزه های کامی، بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند. آدنوئید و لوزه های کامی با به دام انداختن میکروب هایی که از طریق دهان و بینی وارد بدن می شوند، به سیستم ایمنی کمک شایانی می کنند.

هایپرتروفی آدنوئید به معنی بزرگ و متورم شدن لوزه سوم بیش از حد نرمال است. این مشکل معمولا به ‌دلیل وجود عفونت‌های باکتریایی و عفونت ایجاد می شود. البته گاهی آلرژی های فصلی و مشکلات مادرزادی می تواند بر احتمال هایپرتروفی آدنوئید بیفزاید.

بزرگ شدن لوزه سوم، می تواند علائم بالینی زیادی داشته باشد، مواردی مانند:

• بینی گرفته و مشکل تنفسی
• خر و پف
• گلو درد
• مشکل در بلع غذا
• برجسته شدن غدد لنفاوی گلو
• مشکل برای تنفس از بینی
• عفونت گوش میانی
• خشکی دهان و ترک لب ها (به علت مشکلات تنفسی)
• وقفه تنفسی در خواب (متوقف شدن تنفس در زمان خواب)

در قدم اول به پزشک متخصص گوش, حلق و بینی مراجعه نموده، وی با معاینات فیزیکی و پرسیدن سوالاتی در مورد مشکلات خواب، گوش درد و… تشخیص می دهد آیا این امکان وجود دارد که لوزه سوم دچار هایپرتروفی شده باشد یا خیر.

بعضی اوقات، متخصص گوش، حلق و بینی ترجیح می دهد برای بیمار نازوفارنگوسکوپی انجام دهد، اما در اغلب موارد، استفاده از خدمات تصویربرداری و رادیوگرافی را توصیه می کند زیرا عوارض کمتری دارد و انجام آن راحت تر است.

به طور کلی پزشک برای حصول اطمینان کامل از تشخیص و هم چنین آگاهی یافتن از اندازه لوزه سوم، بیمار را به مراکز تصویربرداری تخصصی دهان، فک و صورت ارجاع می دهد.

در ادامه به چند نمونه از روش های تصویربرداری از آدنوئید می پردازیم.

رادیوگرافی لترال گردن

رادیوگرافی لترال گردن، می تواند اطلاعات مفیدی را در مورد میزان انسداد راه هوایی توسط لوزه سوم، محل قرارگیری و اندازه آدنوئید را نشان دهد.

این رادیوگرافی، رایج ترین روش برای حصول اطمینان از تشخیص درست و اندازه هایپرتروفی لوزه سوم است.

رادیوگرافی لترال سفالومتری:

ارزیابی رادیوگرافیک فضای نازوفارنکس در رادیوگرافی لترال سفالومتری, روشی ساده و قابل تکرار برای به دست آوردن اندازه، شکل و موقعیت آدنوئید است.

سفالومتری لترال یک تکنیک تغییر یافته و استاندارد شده لترال جمجمه است که درآن ساختارهای مختلف بافت های سخت ونرم جمجمه را می توان ارزیابی نمود، برای اطلاع از سایر کاربرد های سفالومتری لترال، اینجا کلیک کنید.

CBCT یک روش اختصاصی سریع، ساده و در دسترس برای بررسی سه بعدی ساختارهای دهان فک و صورت است که می تواند هایپرتروفی آدنوئید و احتمال سینوزیت یا التهاب بافتهای حلق  را  نیز به خوبی تشخیص دهد.

در CBCT  تنها با یک بار اسکن تمامی مقاطع اگزیال، کرونال و ساجیتال و حتی تصاویر 3بعدی در دسترس قرار می گیرند. باید به این نکته نیز اشاره کرد که سرعت انجام تصویر برداری و دوز اشعه دریافتی بیمار در مقایسه با موارد مشابه در دستگاههای CT اسکن پزشکی بهبود چشمگیری پیدا می کند و ما امکان کاهش چشمگیر پرتوهای دریافتی بیمار را در اختیار داریم به نحویکه می توان بطور ایمن و کم عارضه از این تکنیک در موارد مورد نیاز بهره جست.

روش های دیگری برای بررسی آدنوئید وجود دارد، مانند  MRI که برای بررسی سایر بیماری های جدی در این ناحیه مورد استفاده قرار می گیرد. رینوسکوپی خلفی و سی تی اسکن نیز از راه های دیگری هستند که در موارد نادری استفاده می شود.

در صورتی که مشکل لوزه سوم پیگیری نشود و به درستی تشخیص داده نشود، این عارض می تواند باعث انسداد کامل راه هوایی و یا حتی ناشنوایی و عفونت حاد گوش شود. برای تشخیص صحیح و دقیق هایپرتروفی و مشکلات لوزه سوم(آدنوئید) مراجعه به مراکز تصویربرداری تخصصی دهان، فک و صورت می تواند بسیار راهگشا باشد.

مرکز تصویربرداری دکتر مریم زنگویی بوشهری، آماده ارائه بهترین و باکیفیت ترین خدمات رادیولوژی دهان، فک و صورت به شما عزیزان است.